มะขามแขก
มะขามแขก สมุนไพร ช่วยระบายและถ่ายพิษ
มะขามแขก (Senna) เป็นสมุนไพรที่มีชื่อเสียงและถูกนำมาใช้ประโยชน์อย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะในสรรพคุณเป็นยาถ่ายและยาระบายครับ
ชื่อวิทยาศาสตร์: Senna alexandrina (เดิมคือ Cassia senna หรือ Cassia angustifolia)
ส่วนที่ใช้ประโยชน์: ใบแห้งและฝัก
สรรพคุณและประโยชน์ที่สำคัญ:
- ยาระบายและแก้ท้องผูก: เป็นสรรพคุณที่โดดเด่นที่สุด เนื่องจากในใบและฝักมีสารสำคัญคือ สารเซนโนไซด์ (Sennosides A และ B) ซึ่งเป็นกลุ่มสารแอนทราควิโนน (Anthraquinones) สารเหล่านี้มีฤทธิ์:
- กระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ใหญ่ ทำให้ถ่ายท้องได้ดีขึ้น
- ช่วยให้การขับถ่ายอุจจาระง่ายขึ้น เหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาท้องผูกเรื้อรัง หรือผู้ป่วยริดสีดวงทวาร
- แพทย์อาจใช้เพื่อเตรียมลำไส้ก่อนการผ่าตัดหรือส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่
- ถ่ายพิษ:
- ช่วยถ่ายพิษไข้
- ช่วยถ่ายพิษเสมหะ
- ช่วยถ่ายพิษอุจจาระเป็นมูก
- ช่วยถ่ายน้ำเหลือง
- อื่น ๆ:
- ช่วยถ่ายพยาธิ
- ช่วยขับลมในลำไส้
- ช่วยลดอาการบวมน้ำ
ข้อควรระวังในการใช้:
- ไม่ควรใช้ติดต่อกันเป็นเวลานาน: เนื่องจากอาจทำให้ลำไส้เคยชินและไม่สามารถทำงานได้เองตามปกติ
- ข้อห้ามใช้: ไม่ควรใช้ในผู้ป่วยที่มีอาการปวดเกร็งในช่องท้อง ไส้ติ่งอักเสบ ลำไส้อุดตัน สตรีมีครรภ์ หรือขณะมีประจำเดือน
โดยทั่วไป มะขามแขกสามารถนำมาต้มน้ำดื่มเป็นชาสมุนไพร หรือนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์สำเร็จรูป เช่น ยาเม็ด หรือแคปซูล
