กระชายขาว

กระชายขาว เนื้อในสีขาวอมเหลือง กลิ่นหอมอ่อน

กระชายขาว (ชื่อวิทยาศาสตร์ : Boesenbergia rotunda) เป็นพืชสมุนไพรในวงศ์ขิง (Zingiberaceae) ที่เรารู้จักกันดีในครัวไทย โดยเฉพาะในอาหารภาคกลางและภาคใต้ เช่น “แกงเผ็ด”, “ผัดเผ็ด”, “น้ำยากะทิ” หรือ “ต้มยำ”

ลักษณะทั่วไป

• ลำต้นใต้ดิน (เหง้า) : คล้ายขิงหรือข่า แต่มีขนาดเล็กกว่า สีขาวอมเหลือง มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว
• ใบ : แผ่กว้าง สีเขียวสด มีก้านใบยาว
• ดอก : สีขาวอมชมพู ออกจากโคนต้น
• ราก : เรียวยาว สีขาวอมเหลือง (ส่วนที่เรานิยมกินและใช้ทำยา)

จุดเด่นของกระชายขาว

• ✅ มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว — ช่วยดับกลิ่นคาวและเพิ่มความหอมในอาหาร
• 💪 มีสรรพคุณทางยา — ช่วยขับลม แก้ท้องอืด บำรุงกำลัง และเสริมภูมิคุ้มกัน
• 🧪 มีสารสำคัญทางชีวภาพ — เช่น Panduratin A และ Pinostrobin ที่มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และอนุมูลอิสระ
• 🍽️ ใช้ได้ทั้งเป็นอาหารและสมุนไพร — นิยมใส่ในอาหารไทยและใช้ทำยาพื้นบ้าน
• 🌱 ปลูกง่าย โตเร็ว — เหมาะกับสภาพอากาศร้อนชื้นของประเทศไทย

การใช้ประโยชน์

• ใช้เป็นอาหาร
  • ใส่ในอาหารเพื่อดับกลิ่นคาวและเพิ่มความหอมเผ็ดร้อน
  • เป็นเครื่องเทศในอาหารไทยหลายชนิด
• ใช้เป็นสมุนไพร
  • ช่วยขับลม บำรุงกำลัง
  • ช่วยเจริญอาหาร
  • มีงานวิจัยบางส่วนระบุว่ามีสารช่วยต้านอนุมูลอิสระ ต้านการอักเสบ และอาจช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน

การปลูกกระชายขาว

• 🌱 พันธุ์ปลูก : ใช้เหง้ากระชายขาวแก่จัด ตัดเป็นท่อน ๆ ยาว 5–7 ซม.
• 🪴 ดินปลูก : ดินร่วนหรือดินร่วนปนทราย ระบายน้ำดี ผสมปุ๋ยคอกและแกลบดำ
• 🌤️ วิธีปลูก
  • ปลูกในฤดูฝน (พ.ค.–ก.ค.)
  • ขุดหลุมลึกประมาณ 5–7 ซม.
  • วางเหง้ามีตาขึ้น กลบดินบาง ๆ
  • ระยะปลูก 20×25 ซม.
• 💧 การดูแล
  • รดน้ำวันละ 1 ครั้ง
  • ใส่ปุ๋ยคอกทุก 1–2 เดือน
  • กำจัดวัชพืชและระบายน้ำดี ป้องกันเหง้าเน่า
• ⏳ เก็บเกี่ยว
  • ใช้เวลาปลูก 8–10 เดือน
  • เก็บเมื่อใบเริ่มเหลือง เหง้าแก่เต็มที่

โดยรวม กระชายขาวโดดเด่นในด้าน “สมุนไพรบำรุงสุขภาพ กลิ่นหอมเฉพาะตัว และคุณค่าทางยา” ที่ทั้งกินอร่อยและดีต่อร่างกาย